Алынған аванстар бойынша ҚҚС: хабарламалар, мысалдар

2024 Автор: Howard Calhoun | [email protected]. Соңғы өзгертілген: 2023-12-17 10:33

Болашақ жеткізілімдер үшін сомаларды аударған кезде сатушы шот-фактураны беруі керек. Сатып алушы сатуды күтпей-ақ салықты шегереді. Кодекске бұл түзету салық жүктемесін азайту мақсатында жасалған. Іс жүзінде алынған аванстан ҚҚС қалай шегеріледі?

Қарым-қатынас

Шаруашылық субъектісі болашақта жеткізу үшін алдын ала төлемді толық немесе ішінара алған кезде ҚҚС алуға және шот-фактураны беруге міндетті. Бұл салық сомасы тиісті жөнелтілімдер негізінде шегеріледі. Әрі қарай, клиенттен алынған аванстардан ҚҚС қалай өтелетіні егжей-тегжейлі қарастырылады.

Төлем мерзімі бес күнмен шектелген. Ерекшеліктер - жөнелту көрсетілген мерзімде жасалған жағдайлар. Бірақ егер сатушы шот-фактураны бермесе, ағымдағы кезеңнің соңында ақша аударатын сатып алушы ше? Төрелік соттың түсіндірмесі бойынша, тауарлар сатылған кезеңде алынған төлем «жеткізу бойынша аванс» ретінде танылуы мүмкін. Сонымен қатар, сәйкес келмегені үшінбапқа сәйкес міндеттемелер (шот-фактуралар). 120 Салық кодексіне сәйкес компания жауапкершілікке тартылуы мүмкін:

• 5 мың рубль, егер бұзушылық бір мерзім ішінде орын алса;
• 15 мың рубль – бірнеше кезеңде;
• Салық базасы төмен бағаланса, сомадан 10% (кемінде 15 мың рубль).

Ұзақ мерзімді жеткізу жағдайында (мұнай, газ және т.б.) шот-фактуралар айына кемінде бір рет жасалуы мүмкін. Құжат алдын ала төлем жасалған кезеңде берілуі керек.

Төлем

Құжат мынаны көрсетуі керек:

• мәміле тараптарының аты-жөні, мекенжайы, СТН;
• саны мен күні;
• өнім атауы;
• алдын ала төлем сомасы;
• салық ставкасы;
• ҚҚС сомасы.

Алдын ала төлем кезінде шот-фактурада салық мөлшерлемесі базаға пайызбен көрсетілуі керек. Осы деректерге сәйкес ҚҚС кейін алынған аванстардан есепке алынады. Атауға келетін болсақ, шот-фактурада егжей-тегжейлі декодтаусыз тауар топтарының атауын көрсетуге болады.

Дизайн

1. Алдын ала төлем шарт бойынша жүзеге асырылады, сатып алушы алынған аванстар бойынша ҚҚС есепке алуды қалайды.

Бұл жағдайда сіз өзара есеп айырысулардың күйін қадағалауыңыз керек, белгілі бір төлемнің жеткізілімге жататынын нақты анықтауыңыз керек. Сондай-ақ сатып алушыдан түбіртектегі түсініктемелерде алдын ала төлем сомасын көрсетуді сұраған жөн. Мұндай бақылау қажет, себебі:

• Шот-фактураны клиент 1С-де дербес жасайды, 2-де шығарылады және басып шығарадыкөшірмелер.
• Аванс сомасы «Қарызды өтеу» құжатының деректері бойынша есептеледі. Егер «Автоматты» есептеу әдісі таңдалса, айырмашылық 62.01. қалдық негізінде есептеледі. Барлық қарыздар жабылғаннан кейін қалдық 62.02. Бұл сома шот-фактурада көрсетіледі. Сондықтан құжатты тіркемес бұрын дерекқордағы ақпараттың жаңартылғанына көз жеткізу керек.

2. Шот-фактура тек бір данада шығарылды.

«Алдын ала төлемге шот-фактураларды тіркеу» құжаты жасалды, ол автоматты түрде барлық жабылмаған алдын ала төлемдер бойынша қалдықтарды жасайды. Бұл әдістің шектеулері бар. Құжатты тіркеуден бұрын мынаны тексеріңіз:

• есептеу реті маңызды;
• қайталанатын контрагенттер мен келісімшарттар жоқ;
• қалған қарыздар 62.01 шотында көрсетіледі;
• аванстық баланс - 62.02;
• жабық шоттағы қалдықтар жоқ 62.02;
• өзара есеп айырысулар өзгерген жағдайда құжатты қайта жазу керек.

ҚҚС есептелуі

Процесс алгоритмі өзгерген жоқ. База не жөнелтілген күні, не төлем кезінде анықталады. Сатушы аударылған сомалар бойынша салық төлеуі керек, ал сатып алушы алынған аванстар үшін ҚҚС төлеуі керек.

Мысал. 15 мамырда ЖШҚ шотына 118 мың рубль көлемінде аванстық төлем түсті. (соның ішінде салық – 18%). Ұйым 25 мамырда 85 мың рубль көлемінде жөнелтті. Кәсіпорынның бухгалтерлік есебінде бұл операция келесі түрде көрсетіледі:

15.05:

• DT51 КТ 62 - алдын ала төлем көрсетіледі (118 мың рубль);
• DT 76 KT 68 - 18 мың рубль - алынған аванстар бойынша ҚҚС. Жариялаулар 15.05. шот-фактура негізінде жасалады.

Қаржыны төлеу мен ҚҚС ұсыну арасында ұзақ уақыт өтсе, операция келесідей өңделуі мүмкін:

DT 19 KT TS (Контрагенттермен есеп айырысуларды есепке алудың техникалық шоты) - 18 мың рубль.

DT 68 KT 19 (ҚҚС шегерілетін) - 18 мың рубль.

Есеп беруде жеткізушінің қарызы толық көлемде көрсетіледі. ҚҚС салық шот-фактураларында көрсетіледі.

25.05:

• DT 90 KT 41 - сатылған өнімнің өзіндік құны (85 000);
• DT 62 CT 90 - сатудан түскен табыс (118 000);
• DT 90 KT 68 - табыс салығын есепке алу (18 000);
• DT 68 KT 76 – алынған аванстардан ҚҚС шегерімі (18 000);
• DT 62 "Алдын ала төлемдер" CT 62 "Клиенттермен есеп айырысу" - алдын ала төлем (118 000).

Алынған аванстар бойынша ҚҚС осылай есептеледі.

Сатып алушыда салықты есепке алу

Жеткізу есебінен аванстық төлемді аударған клиент келесі құжаттардың негізінде сатушы ұсынған салық сомасын шегерімге жатады:

• шоттар;
• ақшаның аударылғанын растайтын төлемдер;
• келісімшарттар.

Оларды толығырақ қарастырайық. Қаржы министрлігі алдын ала төлемге қатысты қолданылатын шот-фактуралардың арнайы нысанын қарастырмайды. Сондықтан стандартты құжат үлгісін пайдалануға болады. Егер шартта нақты соманы көрсетпей ақша аудару туралы шарт болса,онда сатушы берген шот-фактурада көрсетілген сандар негізінде есептелген салық шегерімге жатады. Егер мұндай тармақ мүлде болмаса, салық өтелмейді.

Алынған аванстардан ҚҚС шегерімі

Салық кодексі салық төлеушінің төленген соманы өтеу құқығын қамтамасыз етеді. Егер бизнес оны алынған тауарларға арналған шегерімдерге қатысты пайдаланса, салық сомасы төмендетілмейді.

Алынған аванстардан ҚҚС өтеу, егер сатып алушы ақшаны болашақ жеткізілімдерге қарсы аударса, орын алады. Салықты келесі кезеңдердің бірінде өтей аласыз:

• сатып алынған жұмыстарға салық сомасы шегерілетін кезде;
• егер шарттар өзгерсе, келісімшарт бұзылды немесе алдын ала төлем сомасы қайтарылды.

Алынған аванстардан ҚҚС бұрын қабылданған сомада қалпына келтіріледі. Міне, осындай сәтке назар аударған жөн. Жеке тұлғалар жүзеге асырған жеткізулер бойынша 100% алдын ала төлеммен қабылданған ҚҚС бойынша алынған авансты қайтару шот-фактураларда көрсетілген салық сомасына сәйкес сомаға жүзеге асырылады. Шот-фактуралардың өзінде алдын ала төлем сомасы бөлек тармақ ретінде көрсетілмеуі керек.

Мысалы

Алдыңғы мәселенің шарттарын алыңыз. 15 мамырда сатып алушы сатушының шотына 118 000 рубль мөлшерінде аванстық төлемді аударды. 25 мамырда сатушы 100 мың рубль сомасында түскен қаражат есебінен тауарды жөнелтті. Алынған аванстардан, транзакцияларды өңдеу операцияларынан ҚҚС қалыптастыру процесі төменде көрсетілген.

15.05:

• DT 60 KT 51 –аванстық төлем аударымы (118 000);
• DT 68 KT 76 - салық сомасын көрсету (18 000).

25.05:

• ДТ 41 (19) КТ 60 - тауар есепке алынды (100 000) және салық сомасы көрсетілді (18 000);
• ДТ 68 KT 19 - ҚҚС шегеріміне қабылданды (18 000);
• DT 76 KT 68 – салық қалпына келтірілді (18 000);
• DT 60 "Жабдықтаушылармен есеп айырысу" CT 60 "Алдын ала төлемдер" - 118 000 - аванстық төлем кредиттелді.

Бюджетке төленетін салық сомасын дұрыс есептеу өте маңызды. Осы деректер негізінде ҚҚС декларациясы жасалады. Алынған, аударылған және олар бойынша есептелген аванстар салық сомасы дебиторлық берешек (РД) және кредиторлық берешек (KZ) берешегін есептеудің дұрыстығына тікелей байланысты.

Тақырып сипаттамасы

Тауарларды сатып алу үшін төленген сомалар бойынша дебиторлық берешек бухгалтерлік баланста нақты аударылған қаражат сомасында көрсетіледі. Салық шегерімі болғанға дейін бұл сандар ағымдағы актив ретінде көрсетіледі. Мұндай қарыз кәсіпорынның берілген объектілерді тиісті мөлшерде, сапада және қажетті конфигурацияда алуға құқығын көрсетеді. Ақшаны қайтару шартты мерзімінен бұрын бұзу, өнім берушінің міндеттемелерін орындай алмау және басқа да осыған ұқсас мән-жайлар кезінде ғана жүзеге асырылады. Бірақ ең нашар жағдайда кәсіпорын бұрын төленген сомаларды ғана емес, сонымен бірге өтемақы да ала алады. Сондықтан БҰ-да қашықтықтан зондтауды бағалау шығындардың көлемін емес, оны орналастыру кезінде сатып алынған жабдықтың құнын көрсетуі керек. Бұл көрсеткіш алдын ала төлем сомасына сәйкес келедіалынған аванстар бойынша ҚҚС есепке алынбайды.

Тапсырмалар

Салық сомаларын есептеудің тағы бірнеше мысалын қарастырайық.

1. ҚҚС есебімен 118 000 тауарды жеткізу.

• DT 08 (19) CT 60 - алынған материалдар (100 000) және жеткізуші есепке алған (18 000);
• DT TS (контрагенттермен өзара есеп айырысудың техникалық шоты) KT 68 – ҚҚС қалпына келтірілді (18 000);
• DT 68 KT 19 - шегерімге қабылданған салық (18 000).

2. ҚҚС шегерімге құқығы жоқ берілген аванстың көрінісі.

Сатып алушы жағы:

• DT 60 KT 51 – төленген аванстық төлем (118 000);
• DT 19 KT TS - ҚҚС есебіне қабылданған (18 000).

Сатушы тарапынан:

• DT 08 (19) CT 60 - алынған жабдық (100 000) және сатушының есепшоты қабылданды (18 000);
• DT TS CT 19 – қалпына келтірілген салық сомасы (18 000);
• DT 68 CT 19 - салық шегеріледі (18 000).

Операцияны өңдеудің басқа жолы.

Сатушыдан:

• DT 51 KT 62 – алдын ала төлем алынды – 118 000;
• DT TS KT 68 - алынатын салық - 18 000.

Сатып алушыда:

• DT 62 KT 90 - өнімді сату (егер 62 техникалық шот ретінде пайдаланылса, жазба жүз мың рубль мөлшерінде қалыптастырылады) - 118 000.
• DT 90 KT 68 - сатылған өнімге салынатын салық сомасы көрсетіледі (62 шоты пайда болған жағдайда ешқандай хабарлама жасалмайды) - 18 000;
• DT 68 CT TS - салық сомасы қалпына келтірілді (62 шоты пайда болған жағдайда транзакция жасалмайды) - 18 000.

Тексерулересеп айырысу

Актілер салық қосылған және салықсыз сомаларды көрсетуі мүмкін. Екі санды да көрсеткен дұрыс. Нақты қарыз ақшалай емес, яғни оған салық кірмейді. Бірақ аванстарды өтеу немесе келісім-шарттар бойынша күрделі есеп айырысуды жүргізу кезінде жалпы қарызды есептеу кезінде ҚҚС көрсеткіштерін пайдалануға болады.

Ерекшеліктер

Заңнама алынған аванстар бойынша ҚҚС есептеу және төлеу көзделмеген жағдайларды қарастырады:

• Ресейден тыс сатылатын тауарлар үшін;
• жұмыс үшін 0% ставка бойынша салық салынады;
• мүлдем салық алынбайтын қызметтер үшін;
• егер компания ҚҚС мүлде төлемесе;
• өндірістік циклдің ұзақтығы алты айдан асатын болса (мұндай тауарлардың тізбесі № 468 Жарлығымен бекітілген).

Ұзақ өндірістік циклі бар жұмыс үшін алдын ала төлемге салық есептелмеу үшін сізге технологиялық процестің ерекшеліктерін растайтын құжатты декларациямен бірге сатып алушымен жасалған келісім-шарттың салықтық көшірмесін ұсыну қажет.

Егер бухгалтер ұзақ өндірістік циклі бар операциялардың, осы процеске тартылған материалдар үшін ҚҚС сомаларының жеке есебін жүргізсе, кәсіпорын артықшылықты пайдалана алады. Бұл талаптар Ресейдің Салық кодексінде белгіленген.

Егер бұл шарттар орындалмаса, аванстық салық жалпы негізде алынады. Ешқандай кейінге қалдыру берілмейді. Егер сатушы бір тоқсанда ҚҚС есептеп, екіншісінде жеңілдікке құжаттарды ұсынса, ол салық базасын азайта алмайды, шот-фактураны өзгерте алмайды немесетүсініктеме беру. Күрделі бухгалтерлік есепті жүргізу тәртібі заңмен белгіленбеген. Сондықтан ол ұйымның ішкі саясатымен реттеледі.

Бұл схеманың кемшілігі келесідей: ұзақ мерзімді өндіріс үшін сатып алынған тауарларға ҚҚС сомасын ұйым тек өнімді өткізген күні ғана есепке ала алады. Кәсіпорын салық төлемей аванс алған болса, өнім сатылмайынша бюджеттен ҚҚС өндіріп алу мүмкін болмайды. Сондықтан артықшылықты қолданбас бұрын операцияның экономикалық пайдасын бағалау керек.

Қорытынды

Болашақ жеткізілімдер үшін аванстық төлемді алған кезде сатып алушы шот-фактура жазып, ҚҚС алуы керек. Тасымалдау нәтижелері бойынша бұл сомалар шегерімге жатады. Сомалардың дұрыс есептелуі дебиторлық және кредиторлық берешектерді дұрыс бағалауға байланысты. Негізгі ереже – баланста тауар үшін төленген сомалар салықтан бөлек көрсетілуі керек. Сонымен қатар, алынған аванстардан ҚҚС шегерімі міндеттеме емес, сатып алушының құқығы болып табылады. Сомалар шот-фактуралар негізінде есептеледі. Ал егер сатушы шот-фактураны кеш тапсырса, оған 5 мыңнан 15 мың рубльге дейін айыппұл салынады. Бұл Ресей Федерациясының Салық кодексінде жазылған.